Dadashova R.Ermenistan'in Azerbaycan'a Silahli Saldiri: Uluslararasi Humanitar Haklarin Pozulmasi Meseleleri

İnsan haklarına saygı ilkesi modern uluslararası hukukun temel prensiplerinden biridir. Bu prensip ilk kez olarak BM'nin Anayasasında bildirilen şekilde tespit edilmiş, daha sonra bazı önemli uluslararası belgelerde, özellikle 1948 yılı 10 Aralık tarihli İnsan hakları hakkında genel deklarasyonda düzeltildi. Azerbaycan topraklarının işgali sırasında esir alınan binlerce kişi Ermenistan'da saxlanılır. BM temsilcileri de Ermenistan'da rehin ve esir tutulan insanlara vahşice işkenceler verilmesine tanık olmuşlardı. BM insan hakları ve temel özgürlüklerine saygı ilkesinin temelini atan evrensel kurum gibi, Ermenistan'ı uluslararası sözleşmelere uymaya mecbur etmelidir. Eğer Ermenistan BM'in kabul ettiği prensiplere amel etmiyorsa, BM'nin Anayasası'nda tespit edilen prensipleri sistematik olarak pozursa, Güvenlik Konseyi bu konuda Genel Kurulu'da mesele kaldırmalı ve Ermenistan cezasını almalıdır. Uluslararası belgeler silahlı çatışmalarda sivillerin haklarının korunmasında önemli mekanizmadır ve bu belgeler insan haklarının korunması yönünde Güvenlik Konseyi'ne yardımcı olabilir. Ermenistan taraf olduğu uluslararası belgeleri, uluslararası sözleşmeleri gerçekleştirmiyor. Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı işlediği suçların hukuki yargısını gerçekleştirmek amacıyla Özel Tribunalın oluşturulması, Güvenlik Konseyi'nin Uluslararası Mahkeme, uzmanlaşmış kurumlar dahil İnsan hakları konusunda konsey ile əməkdaşlğı doğrultusunda yapılabilir. Uluslararası ilişkilerin istikrarlı gelişmesi için uluslararası hukuk normlarına devletleri uymaya zorlamak, suçlu tarafa yaptırımların uygulanması ve diger yönünden BM sistemi uluslararası anlaşmazlıkların hukuk normlarına uygun düzene düşürülmesine yardımcı mekanizmaya sahiptir. Dünya devletlerinin çok taraflı işbirliği çerçevesinde faaliyet gösteren BM'in Anayasası sözleşmedir. Örgüte girerken her bir devlet kendi üzerine sözleşmeden kaynaklanan yükümlülükler alıyor ve bu yükümlülükleri yerine getirmelidir. Yükümlülükleri yerine getirmeyen devlet uluslararası topluluğun yargısına verilmelidir. Küreselleşme sürecinde uluslararası güvenlik sorunlarının önlenmesi, dengeli uluslararası ilişkiler sistemini geliştirmek için insan haklarının ihlalinden önü alınmalı, BM'nin kabul ettiği uluslararası sözleşmelere, belgelere takip edilmelidir.